Staatssteun is soms nog een onderbelicht onderwerp in de bouw. Ten onrechte, omdat het Europese staatssteunverbod voor overeenkomsten in de bouw vergaande consequenties kan hebben. De risico's van steunmaatregelen bij onder meer grondtransacties (de koop en verkoop van grond), publiek-private samenwerking (pps) en stedelijke vernieuwing zullen in dit artikel de revue passeren. Allereerst zal een korte inleiding worden gegeven op het staatssteunverbod. Vervolgens zullen de vijf voorwaarden worden behandeld waaraan voldaan moet zijn, wil er sprake zijn van een steunmaatregel. De voorwaarden worden toegelicht aan de hand van voorbeelden uit de Nederlandse rechtspraktijk. Vervolgens wordt ingegaan op de procedure voor aanmelding van steunmaatregelen. Afgesloten zal worden met de risico's van het niet-aanmelden van steunmaatregelen.

In dit artikel zien we dat staatssteun bij zeer uiteenlopende bouwactiviteiten kan spelen. Onder meer bij geldstromen tussen de staat en bouwbedrijven in verband met koop/verkoop van gronden en gebouwen, bij stedelijke vernieuwing en bij PPS moeten de bouwbedrijven en overheden de financiering op staatssteunaspecten vooraf controleren.

Als een maatregel steun inhoudt, moet de steun in beginsel bij de Europese Commissie worden aangemeld. De praktijkvoorbeelden die de revue zijn gepasseerd, laten zien dat indien een steunmaatregel niet wordt aangemeld, de begunstigde het risico loopt dat de Europese Commissie een onderzoek instelt. Maar ook concurrenten kunnen bij de Europese Commissie klagen of voor de nationale rechter een procedure starten als zij lucht krijgen van een steunmaatregel die had moeten worden aangemeld. In al deze gevallen loopt de begunstigde het risico dat de staatssteun achteraf terugbetaald moet worden. Kortom, het staatssteunverbod is een onderwerp dat de aandacht verdient.

In dit artikel:

• Staatssteun in de bouw
• Aanmelding voor staatssteun in de bouw
• Staatssteun bij projectontwikkeling