Pogingen om werknemers in de industrie tot veiliger gedrag te bewegen zijn momenteel grotendeels gericht op het bewustzijn van werknemers ten aanzien van veiligheid. Uit onderzoek blijkt echter dat ons gedrag in belangrijke mate door onze omgeving en de voor ons beschikbare middelen en mogelijkheden bepaald wordt. Dit is voornamelijk een onbewust proces. Het blijkt dat onze eigen wil, kennis en ervaring ons gedrag slechts in beperkte mate richting geven. Dit gegeven is nog nauwelijks doorgedrongen bij veiligheidsdeskundigen en managers en heeft dus grote potentie om veilig gedrag bij werknemers en onderaannemers te realiseren. Het loont dan ook zeker de moeite om nader onderzoek te doen naar deze factoren. Omgeving en beschikbare middelen en mogelijkheden bepalen voor 80 procent het gedrag van een persoon.

De krachtenveldtheorie (of -analyse) van Lewin maakt het mogelijk om systematisch te analyseren hoe het komt dat mensen zich gedragen zoals ze zich gedragen, zelfs als dit gedrag onbewust plaatsvindt. Met behulp van een handige checklist helpt dit artikel u bij het vergroten van het bewustzijn van werknemers ten aanzien van veiligheid.

In dit artikel:

• Bewust versus onbewust gedrag
• Gedragsfactoren
• Sturen van (on)veilig gedrag
• Vragenlijst als hulp bij de krachtenveldtheorie