Gebruikerslogin

Veilig Werken

Psychosociale arbeidsbelasting

Thema:  Arbo en veiligheid
04-05-2009

Psychosociale arbeidsbelasting heeft te maken met de wijze waarop het werk gebruikmaakt van de psychische en sociale vermogens van werknemers, maar het gaat ook om de betekenis die zij daaraan geven vanuit hun eigen perspectief en referentieniveau (waarden, doeleinden, behoeften, aspiraties, verwachtingen) én het heeft ook te maken met de effecten van dit alles op hun gezondheid en hun welbevinden.
Er kan hierbij zowel sprake zijn van te veel als van te weinig. Overbelasting komt voor als er te veel aanspraak wordt gemaakt op de psychische en sociale vermogens van mensen. Onderbelasting komt voor als er niet genoeg beroep wordt gedaan op de psychische en sociale vermogens van mensen.

Psychosociale arbeidsbelasting omvat een hele reeks factoren en processen aan de kant van het werk en aan de kant van de mens. Aan de kant van het werk zijn er vier grote groepen factoren: arbeidsinhoud; arbeidsomstandigheden; arbeidsvoorwaarden; arbeidsverhoudingen.

Deze indeling wordt door arbeidspsychologen en -sociologen al jarenlang gehanteerd om de kwaliteit van het werk aan te duiden.

Aan de kant van de mens zijn er de cognitieve, emotionele, motiverende en relationele aspecten die door het werk in meerdere of minder mate worden aangesproken. Er is ook de meer of minder gunstige positie als werknemer en de eigen definitie van de situatie die men daaraan ontleent.

Het gaat om een breed probleem. Er zijn vele concepten die raakvlakken met elkaar vertonen, elkaar overlappen of soms zelfs met elkaar concurreren. Daarom bespreken we de volgende vier aanverwante, maar toch verschillende invalshoeken: arbeidsvoldoening en motivatie; werkstress; mentale arbeidsbelasting; emotionele belasting en burn-out.

In dit artikel:

  • Arbeidsvoldoening en motivatie
  • Werkstress
  • Mentale arbeidsbelasting
  • Emotionele belasting en burn-out