LED-verlichting groeit exponentieel

Volgens Amerikaans onderzoek groeit de LED-markt tussen nu en 2015 met 400 procent, aldus Robert Jan Vos. Robert Jan Vos, onafhankelijk lichtontwerper en -adviseur, is bestuurslid van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV) en voorzitter van de NSVV commissie LED-verlichting.

Een eerdere planning van de marktgroei ging uit van een groei van 300 procent. “Het groeipercentage is bijgesteld, het gaat nu hard met de ontwikkeling van LED’s. De markt groeit sneller dan in een eerdere planning was becijferd.”

Volgens Vos kan de groei nog worden getemperd door grondstofschaarste. “Noodzakelijke grondstoffen worden vooral gewonnen in China. Dat is een onzekere factor in de productie van leds maar ook voor de benodigde elektronica voor de aansturing. Amerika gaat nu mijnen weer in exploitatie nemen om te voorkomen dat producenten misgrijpen wanneer China export gaat minimaliseren of zelfs stopzetten.”

Ook de markt zelf kan nog roet in het eten gooien, zegt Vos. “Er is een flinke instroom van LED-verlichtingsproducten uit het Verre Oosten. Goedkope producten die hier zonder enige deskundige support worden vermarkt.” En support is nodig, stelt Vos. “LED-verlichting is gebaseerd op halfgeleidertechnologie, een chip met een vast lichaam. En dat is iets geheel anders dan de technologie die in conventionele lichtbronnen zit. Dat heeft gevolgen voor de selectie van armaturen. Het thermisch patroon van LED’s is zodanig dat je deze bron niet zondermeer in traditionele armaturen kunt plaatsen. Doe je dat wel dan kan het goed mis gaan.”

De voordelen die met LED worden geassocieerd – de energiezuinigheid bijvoorbeeld – zijn in sommige toepassingen significant. “In oriëntatieverlichting is 75 procent energiebesparing haalbaar.” Vos wijst ook op de optische sturing van licht (‘je kunt het licht veel beter richten en dus brengen op de plek waar je het nodig hebt’) en het aanpassen van lichtsterkte en -kleur. “Voor architecten biedt LED op die manier prima mogelijkheden om in het interieur meer te doen met kunstlicht. Een van de condities is wel dat het lichtontwerp van meet af aan ‘meeloopt’ met het gebouwontwerp. Hierdoor kan de verlichting integraal worden ontworpen wat leidt tot kostenbesparing en tegelijkertijd de architectuur beter zichtbaar maakt.”